تعریف عملیاتی خودکارآمدی در هر مطالعه بستگی به نوع مطالعه مورد نظر دارد و در همه جا ثابت نیست. در این مقاله علاوه بر تعریف عملیاتی خودکارآمدی یک تعریف مفهومی نیز از خودکارآمدی ارائه می کنیم تا بیشتر با این اصطلاح روانشناسی آشنا شوید.

بیشتر بخوانید: چگونه تعریف عملیاتی بنویسیم؟

برای درک بهتر مفهوم خودکارآمدی بهتر است ابتدا یک تعریف مفهومی از این اصطلاح ارائه دهیم و پس از آشنایی با این اصطلاح، به ارائه تعریف عملیاتی خودکارآمدی بپردازیم. همچنین در ادامه به بررسی جنبه های دیگر از این تعریف خواهیم پرداخت.

تعریف مفهومی خودکارآمدی

خودکارآمدی یکی از اساسی ترین مفاهیم نظریه شناخت اجتماعی آلبرت باندرا می باشد. خودکارآمدی به معنای باور داشتن به توانایی های خود برای سازماندهی و اجرا کردن برخی اعمال و رسیدن به نتیجه مورد نظر می باشد (باندرا، ۱۹۸۶). این یک تعریف مفهومی از خودکارآمدی است.

تعریف عملیاتی خودکارآمدی

تعریف عملیاتی خودکارآمدی به معنای نمره ای می باشد که فرد مشارکت کننده در یک آزمون خودکارآمدی (مانند آزمون خودکارآمدی عمومی یا آزمون خودکارآمدی تحصیلی) به خود اختصاص می دهد.

در هر مطالعه، شما از ابزار و آزمون هایی برای سنجش و اندازه گیری خودکارآمدی استفاده می کنید، به این طریق نمره ای را برای خودکارآمدی هر فرد به دست می آورید که این نمره، یک تعریف عملیاتی از خودکارآمدی است و طبق آن می توانیم سطح خودکارآمدی فرد را بسنجیم.

اهمیت تعریف عملیاتی در مطالعه خودکارآمدی

بنابراین ارائه تعریف مفهومی و تعریف عملیاتی از خودکارآمدی در هر مطالعه ای ضروری است. بدون ارائه یک تعریف عملیاتی برای خودکارآمدی، فردی که نتایج شما را مشاهده می کند قادر به تشخیص روش ها و آزمون های مورد استفاده در مطالعه شما نخواهد بود. بنابراین تعریف عملیاتی خودکارآمدی نقش کلیدی در فهم موضوع و تحلیل نتایج یک پژوهش دارد.

ابعاد خودکارآمدی در زندگی

1. خودکارآمدی اجتماعی
2. خودکارآمدی خلاق
3. خودکارآمدی عاطفی

ویژگی های یک فرد خودکارآمد چیست؟

یک فرد در صورتی خودکارآمد است که چند ویژگی اصلی زیر را در خود داشته باشد:

1. فرد باید باور و اعتقاد داشته باشد که هدف مورد نظر او شدنی و دست یافتنی بوده و با میزان تلاش مشخصی می تواند به این هدف دست پیدا کند.
2. فرد باید باور داشته باشد که برای رسیدن به اهداف مورد نظر خود، مهارت های کافی را در خود دارد.
3. فرد باید باور داشته باشد که اهداف وی به حدی ارزش دارند که مدت ها برای رسیدن به آن ها تلاش و کوشش کند.

اگر بخواهیم زیاد از تعریف عملیاتی خودکارآمدی دور نشویم باید به این نکته اشاره کنیم که هر فردی برای این که در این تعریف نمره مناسبی کسب کند باید دارای ویژگی های یاد شده باشد.

برای درک بهتر یک مطالعه، تعریف عملیاتی خودکارآمدی که بیانگر یک نمره، حاصل از یک آزمون مشخص می باشد، بسیار مفید و کمک کننده است. بنابراین اگر شما نیز قصد استفاده از خودکارآمدی در مطالعه خود را دارید، ابتدا باید آزمونی را برای اندازه گیری آن تعیین کنید، و سپس یک تعریف عملیاتی از خودکارآمدی ارائه دهید تا نمرات به دست آمده از آزمون مورد نظر، مفهوم و منطق لازم را داشته باشند.

بیشتر بخوانید: تعریف عملیاتی تاب آوری