هیپنوتیزم در واقع تمرکز روح بر روی شخصی است که قصد هیپنوتیزم کردن او را داریم. کسی که هیپنوتیزم می کند در واقع با اراده خود، هر چه را می خواهد به شما القاء می کند و این تلقین باعث هیپنوتیزم شدن شما می شود. اما در این مقاله، قصد داریم جایگاه هیپنوتیزم از نظر اسلام را بررسی کنیم.

بیشتر بخوانید: چگونه هیپنوتیزم کنیم؟

۱- هیپنوتیزم به بیان ساده

تمرکز، اصلی ترین عامل دخیل در هیپنوتیزم است. شما تمرکز می کنید و فرد دیگری که قصد هیپنوتیزم کردن شما را دارد به شما تلقین می کند که «شما هم اکنون خواب هستید» و شما به سادگی به خواب فرو می روید زیرا این فرد با تمرکز بالایی که دارد روح شما را تحت تاثیر قرار می دهد.

۲- جایگاه هیپنوتیزم در اسلام

از نظر اسلام قدرت اراده انسان به اندازه ای می تواند زیاد باشد که اگر ریاضت های نفسانی را پشت سر گذاشته باشد، به راحتی قادر خواهد بود تا بر روی موجودات و محیط اطراف خود تاثیر بگذارد. با این اوصاف جایگاه هیپنوتیزم در اسلام از نظر علمای مختلف متفاوت است. البته این ریاضت ها بر دو نوع هستند.

انواع ریاضت

۱- ریاضت مشروع

این ریاضت در سایه نفس پاک و بدون وابسته شدن به نیروهای شیطانی یک نیروی سازنده و مفید را در افراد ایجاد می کنند که فرد می تواند از این نیرو در جهت کمک کردن به بشریت استفاده کند.

۲- ریاضت نامشروع

ریاضتی است که نیروهای شیطانی در آن دخیل است و هدف اصلی آن تخریب است نه سازندگی. افرادی که ریاضت نامشروع کشیده اند از نیروی درونی خود به بدترین حالت ممکن استفاده می کنند.

برخی از علما، هیپنوتیزم را نوعی سحر و جادو بر شمرده اند و حتی برخی از آن ها هیپنوتیزم را حاصل ریاضت های نامشروع می دانند. همچنین در این باره علما می گویند که یادگیری و انجام اعمال سحر و جادوگری حرام است. اما آیا این نظر اکثریت علما است؟ خیر.

بسیاری از علما نیز با بیان محدودیت ها و شرایط مشخصی، هیپنوتیزم را جایز شمرده اند. از جمله این علما می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- آیت الله خامنه ای:

«به طور کلی یادگیری هیپنوتیزم و استفاده از آن به غرض عقلانی حلال و قابل ملاحظه، اشکال ندارد به شرط این که با رضایت و موافقت کسی باشد که به می خواهد به خواب مصنوعی برود و ضرری هم برای او نداشته باشد» [۱]

۲- آیت الله مکارم شیرازی:

«استفاده از هیپنوتیزم برای مقاصد طبی و مانند آن مشروع است، مشروط بر این که تجربه و آگاهی کافی داشته باشد، و آثار منفی و خلاف شرع بر آن مترتب نگردد. برای برای کشف امور پنهانی یا اطلاع از گذشته و آینده و حال جایز نیست» [۲]

۳- آیت الله تبریزی:

«در هیپنوتیزم، چنانچه خوف ضرر بر کسی که این عمل با او انجام می گیرد یا شخصی دیگر داده شود جایز نیست» [۳]

با توجه به تعریف هیپنوتیزم و مراجعه به سخنان علمای بزرگ، از جمله سه مرجع تقلید برجسته در ایران، به این نتیجه می رسیم که هیپنوتیزم از نظر اسلام منع نشده است. حتی برخی علما آن را تحت شرایطی جایز دانسته اند و گفته اند که باید برای مقاصد پزشکی و درمان از آن استفاده شود. بنابراین اسلام دیدگاه محافظه کارانه نسبت به جایگاه هیپنوتیزم دارد به همین دلیل قیدهایی را برای آن تعیین کرده است که شما را به سمت ریاضت های شیطانی هدایت نکند.

بیشتر بخوانید: فنون مذاکره از دیدگاه اسلام

مراجع:

[۱] اورماند، مک گیل، دائرة المعارف هیپنوتیزم، مترجم جمالیان، سید رضا، ص ۱۴۹، انتشارات جمال الحق، چاپ اول، تهران، ۱۳۷۲ ش.

[۲] طاهرزاده، اصغر، جایگاه جنّ، شیطان و جادوگر در عالم، لُب‌المیزان، اصفهان، ۱۳۸۸ش ، ص۵۷٫

[۳] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج‏۱، ص ۳۸۱، دار الکتب الإسلامیة، تهران‏، اول، ‏۱۳۷۴ ش.