رفتار پرخطر در نوجوانان در واقع آسیبی است که نوجوانان به خود می زنند تا از درد یا اضطراب رهایی یابند که شایع ترین شکل این رفتارها همان بریدن و سوزاندن هستند. کشیدن موهای بدن، مشت زدن به دیوار و خوردن مواد سمی از دیگر مصداق های رفتار پرخطر در نوجوانان هستند.

بیشتر بخوانید: درمان شناختی رفتاری برای کودکان

بسیاری از نوجوانان در محیط مدرسه، منزل یا در رابطه با هم نوعان خود با سطوح مختلفی از استرس دست و پنجه نرم می کنند. این نوجوانان علاوه بر این مشکلات، هدف مشکلات ناشی از دنیای اینترنتی نیز قرار گرفته اند و البته نسبت به محتوای دنیای مجازی بسیار آسیب پذیر هستند.

دلیل ایجاد رفتار پرخطر در نوجوانان چیست؟

نوجوانان بیشتر اوقات خود را صرف کار با کامپیوتر و موبایل و گشت و گزار در دنیای مجازی می کنند و دیگر وقتی را برای صرف کردن در کنار خانواده ندارند. دختران نوجوان نیز خود را مقید به تصاویر موجود در صفحات مجازی کرده اند و همواره به این فکر می کنند که چگونه مانند این تصاویر زیبا به نظر برسند. حال اگر نوجوانان نتوانند به ایده آل های موجود در این تصاویر دست پیدا کنند، دچار رفتارهای پرخطر می شوند و سعی می کنند برای تنبیه کردن خود، به خود آسیب برسانند. از دیگر دلایل ایجاد این رفتارها در نوجوانان می توان به مشکلات خانوادگی و فشار ناشی از درس های مدرسه اشاره کرد.

چرا نوجوانان دست به رفتارهای پرخطر می زنند؟

زمانی که نوجوانان برای رهایی از فشار و درد به رفتارهای پرخطری مانند سوزاندن یا بریدن اعضای بدن خود روی می آورند، ماده ای به نام اندورفین (Endorphin) به سرعت وارد جریان خون آن ها می شود و بی حسی یا حس خوشایندی را تجربه می کنند. این کار به نوعی افکار ناخوشایند را از آن ها دور می کند. اعتیاد این نوجوانان به اندورفین مانند اعتیاد به مواد مخدر است، به محض این که دست به رفتارهای پرخطر می زنند از درد ناشی از استرس یا اضطراب خود به صورت موقت رهایی پیدا می کنند.

چگونه رفتار پرخطر در نوجوانان را تشخیص دهیم؟

از آنجایی که نوجوانان در خلوت خود یا در جمع دوستان خود دست به رفتارهای پرخطر می زنند، شاید والدین متوجه بروز این رفتارها در کودکان خود نشوند. بنابراین برای این که والدین بتوانند از وجود این رفتارها در فرزندان خود مطمئن شوند باید تفاوت میان خود-تزیینی و آسیب زدن به خود را بدانند. خود-تزیینی (مانند Tatoo یا خال کوبی) چیزی است که امروزه در میان نوجوانان باب شده است، بنابراین والدین باید تفاوت میان تتو و رفتارهای پرخطر مانند خودزنی را تشخیص دهند تا بتوانند برای درمان اقدام کنند.

رفتارهای پرخطر در نوجوانان در این روزها تبدیل به یک اختلال شایع شده است. از جمله موثرترین درمان های موجود برای این گونه رفتارها خانواده درمانی است. والدین نیز نقش بسیار مهمی در جلوگیری از این رفتارهای پرخطر دارند و اولین وظیفه آن ها این است که از ورود فرزندان خود به گروه های ناسالم و خطرناک جلوگیری کنند. فضای آرام بخش خانواده می تواند علائم مربوط به رفتارهای پرخطر را در نوجوانان کاهش دهد.

بیشتر بخوانید: اختلال روانی اسکیزوفرنی