دیوید آزوبل یک روانشناس است که نظریه یادگیری معنی دار را ابداع کرده است. از نظر آزوبل، دانشجویان برای این که به صورت معنی دار یاد بگیرند، باید ارتباطی را میان دانش جدید خود با چیزهایی که از قبل می دانند، ایجاد نمایند. این نظریه متشکل از سه مرحله اصلی است که به کمک آن ها معنی دار می آموزیم.

بیشتر بخوانید: انواع اختلال یادگیری کدامند؟

در این مقاله ابتدا تعریف نظریه یادگیری معنی دار را ارائه می کنیم و سپس مراحل مختلف یادگیری معنادار از نظر دیوید آزوبل، ابداع کننده این نظریه، را بررسی خواهیم کرد.

نظریه یادگیری معنی دار چیست؟

طبق دیدگاه آزوبل، یادگیری معنی دار به معنای برقرار کردن ارتباط میان اطلاعات قبلی فرد با اطلاعات جدیدی است که مدرس به او یاد می دهد. گاهی بسیاری از مدرسان بدون این که با این نظریه آشنایی داشته باشند دقیقاً همین کار را انجام می دهند، اما استراتژی های خوبی برای یادگیری معنی دار وجود دارد.

توصیه آزوبل به مدرسان

دیوید آزوبل در ارتباط با اطلاعات قبلی دانشجویان به مدرسان این گونه خطاب کرده است: «اگر من بخواهم کل زمینه روانشناسی شناختی را در یک قاعده کلی خلاصه کنم، آن قاعده این است: مهم ترین عاملی که بر روی یادگیری دانشجویان تاثیر می گذارد، چیزهایی است که آن ها از قبل می دانند. بنابراین طبق این اصل به آن ها تعلیم دهید» (منبع). آزوبل همواره به دنبال ارائه راهکارهایی مفید به معلمان برای اصلاح نحوه ارائه مطالب جدید به دانش آموزان بوده است و در این مسیر بسیار فعالیت کرده است.

یک مثال از نظریه یادگیری معنی دار

به عنوان مثال، فرض کنید ما تصویر نلسون ماندلا را که یک شخصیت برجسته است به تعدادی دانش آموز نشان می دهیم و از آن ها در مورد اطلاعاتی که در مورد این فرد دارند سوال می کنیم، همچنین می پرسیم که علاقه مند به کسب چه اطلاعاتی در مورد این فرد هستند. این مبنای یادگیری معنی دار است. با نشان دادن این تصویر، اطلاعات قبلی دانش آموزان در مورد موضوع مشخصی را فعال می کنیم آنگاه می توانند این اطلاعات را به چیزهایی که به آن ها منتقل می کنیم، متصل کنند.

جایگاه «معنی» در نظریه یادگیری معنی دار

از نظر آزوبل معنی جایگاه بسیار مهدی در یادگیری دارد و زمانی که یک مفهوم با مفاهیم از پیش جا گرفته در ذهن شما ارتباط داشته باشد، کل مطلب در بردارنده آن مفهوم معنی دار تلقی می شود و این ارتباط یک ارتباط معنی دار در ذهن شما خواهد بود. معنی دار بودن مفاهیم باعث افزایش سرعت یادگیری شما خواهد شد.

یادگیری معنی دار از جمله مشهورترین نظریه ها در زمینه آموزش می باشد. یک مدرس زمانی که استراتژی های استفاده از این نظریه را بلد باشد می تواند سرعت و کیفیت یادگیری در دانش آموزان را افزایش دهد. اگر به دنبال یادگیری مفید و طولانی مدت هستید، طبق نظریه یادگیری معنی دار، همواره باید سعی کنید میان چیزهایی که از قبل می دانید و چیزهایی که می خواهید یاد بگیرید، یک ارتباط ایجاد کنید.

بیشتر بخوانید: واقعیت درمانی گلاسر