یکی از اهداف اصلی مدیران هر سازمان، بهبود کیفیت زندگی کاری در سازمان است. با توجه به مفهوم کیفیت زندگی کاری، تمامی ابعاد کاری کارکنان در سازمان تحت تاثیر کیفیت زندگی کاری قرار می گیرند و دارای دو تعریف عینی و ذهنی است. در ادامه این مقاله به تعریف این دو نوع کیفیت زندگی کاری می پردازیم. در ادامه به بیان تعریف و مفهوم کیفیت زندگی کاری می پردازیم.

بیشتر بخوانید: پرسشنامه رایگان کیفیت زندگی

کیفیت زندگی کاری دو تعریف دارد:

۱- تعریف عینی:

کیفیت زندگی کاری شامل مجموعه ای از شرایط واقعی کار در هر محیط کاری است. از جمله این شرایط می توان به عواملی مانند حقوق و مزایای کارمند، امکانات رفاهی، بهداشت و ایمنی، مشارکت در تصمیم گیری، تنوع و … اشاره کرد. کارکنانی که این شرایط را در سازمان دارند و به این نتیجه رسیده اند که این دسته از نیازهای آن ها در سازمان ارضا می شود، اصطلاحاً کیفیت زندگی کاری بالاتری نسبت به دیگران دارند.

۲- تعریف ذهنی:

طبق تعریف ذهنی، کیفیت زندگی کاری در واقع همان تصور افراد از کیفیت زندگی کاری ایشان است. به بیان ساده تر، کیفیت زندگی کاری همان تصور ذهنی و برداشت و درک افراد از میزان مطلوب بودن روانی و محیطی سازمان می باشد. از این نظر که در مناطق جغرافیایی مختلف به دلیل وجود فرهنگ های متفاوت نگاه مردم به کیفیت زندگی کاری و مطلوبیت با هم متفاوت است، بنابراین شاخص ها و معیارهای اندازه گیری کیفیت زندگی کاری نیز در مناطق مختلف با هم فرق می کند.

عوامل موثر بر کیفیت زندگی کاری

طبق گفته والتون (منبع) کیفیت زندگی کاری تحت تاثیر چند عامل زیر است:

۱- معنادار بودن کار

۲- تناسب سازمانی و اجتماعی کار

۳- چالشی، غنی و پربار بودن کار

۴- منصفانه بودن پرداخت

۵- شرایط کاری ایمن و بهداشتی

۶- فرصت مناسب برای توسعه ویژگی های انسانی

۷- فرصت مناسب برای رشد و امنیت مداوم

۸- اهمیت کار در جامعه

۹- قانون مندی کار

۱۰- تناسب اجتماعی کار

این ۱۰ عامل به صورت همزمان بر روی مفهوم کیفیت زندگی کاری موثر هستند. البته همه این عوامل موثر بر روی کیفیت زندگی کاری نسبی هستند. به این معنی که مفهوم کیفیت زندگی کاری در هر جامعه ای منحصر به فرد است.

به طور کلی می توان گفت که کیفیت زندگی کاری به مواردی مانند رضایت از زندگی، رضایت شغلی و رضایت از جنبه های مختلف کاری مانند رضایت کارکنان از میزان حقوق دریافتی، رضایت از برخورد همکاران و … بستگی دارد که اگر این موارد ممکن باشند، آنگاه کیفیت زندگی کاری برای افراد محقق خواهد شد.

کیفیت زندگی کاری از جمله مسائلی است که سازمان ها باید به صورت دقیق به آن بپردازند و اهمیت ویژه ای به آن دهند زیرا مستقیماً بر روی روحیه کارکنان و میزان کارایی آن ها در محیط سازمان تاثیر می گذارد.

کیفیت زندگی کاری شامل همه عواملی است که اگر این عوامل در سازمان وجود داشته باشند، رضایت کارکنان از محیط کاری سازمان برقرار خواهد بود. بنابراین طبیعی است که وجود کیفیت زندگی کاری در سازمان منجر به ازایش عملکرد کلی سازمان و افزایش بهره وری نیروی انسانی در سازمان شود. بنابراین با توجه به مفهوم کیفیت زندگی کاری، همواره سازمان هایی که کیفیت زندگی کاری خوبی دارند، اثربخشی بالاتری نیز نسبت به رقبا خواهند داشت.

بیشتر بخوانید: پرسشنامه رایگان رضایت شغلی